Tỷ lệ cát xi măng trong vữa xây bao nhiêu là đủ? Tỉ lệ cát đá xi măng trong 1m3 bê tông là bao nhiêu? sẽ là những thông tin chính trong bài viết hôm nay. Vữa xây, bê tông được xem là 2 thành phần có tầm quan trọng nhất trong thi công xây dựng. Mặc dù ai cũng biết quy trình tạo nên những khối bê tông rắn chắc nhất thiết phải có đá, cát, sỏi, vừa xây và các chất phụ gia khác, nhưng tỷ lệ giữa các thành phần đó ra sao thì vẫn chưa có câu trả lời chính xác. Nói đúng hơn là mọi người không hề biết: tỷ lệ cát xi măng trong vữa xây là bao nhiêu, hay tỷ lệ cát đá xi măng trong 1m3 bê tông như thế nào?
Để quá trình thi công trở nên hiệu quả hơn, không bị dư thừa hay thiếu hụt nguyên vật liệu xây dựng, thì việc tính toán tỷ lệ xi măng cát xây càng trở nên cấp thiết. Bài viết dưới đây Shun Deng sẽ giúp quý vị giải đáp tất cả thắc mắc đó.
Tóm tắt nội dung
Một vài thông tin về vữa xây dựng
Vữa là một hỗn hợp của cát, xi măng và nước, được trộn lại theo một tỷ lệ nhất định. Vữa chính là chất kết dính các viên gạch, viên đá lại với nhau tạo nên kết cấu, sự cố định cho những bức tường, cột trụ, vách ngăn,… Tỷ lệ cát xi măng trong vữa cực kỳ quan trọng khi trộn vữa. Để làm tăng độ rắn và độ kết dính cho vữa, trong một số trường hợp có thể cho thêm 1 số phụ gia vào hỗn hợp này với hàm lượng nhỏ, đồng thời vữa sẽ có được thêm một số tính năng đặc biệt.
Dựa theo các tiêu chí khác nhau mà người ta phân chia vữa thành khá nhiều loại.
- Theo công dụng: thì gồm có những loại vữa sau: vữa xây, vữa trát, vữa dùng để ốp gạch, vữa lát sàn hoặc trần nhà, vữa trang trí, vữa chống thấm , vữa dùng để láng,… Tùy thuộc theo từng trường hợp và mục đích sử dụng mà sẽ lựa chọn loại vữa nào phù hợp nhất.
- Theo chất kết dính: vữa xi măng, vữa vôi, vữa thạch cao và vữa hỗn hợp. Trong đó vữa xi măng là loại hỗn hợp vữa truyền thống chỉ bao gồm xi măng, nước và cát. Còn các loại vữa vôi, vữa thạch cao hay vữa hỗn hợp là được trộn thêm các chất phụ gia như vôi, thạch cao,.. để tạo ra những đặc điểm riêng biệt cho vữa.
Ví dụ như vữa được trộn thêm vôi sẽ có độ kết dính tốt hơn, độ tiếp xúc với gạch nhiều hơn, dẻo dễ thi công, chống rò rỉ tốt, chắc và bền, độ thấm nước thấp, bề mặt mịn, điều hoà độ ẩm, chống nồm, chống nấm mốc,..
– Theo khối lượng thể tích: dựa theo tiêu chí này thì vữa được chia thành hai loại là: vữa nặng sẽ có khối lượng riêng lớn hơn 1500 kg/m3 và vữa nhẹ có khối lượng riêng nhỏ hơn 1500 kg/m3.
Các thành phần có trong vữa xây
Như đã biết thì vữa gồm có 3 thành phần chính đó là:
- Chất kết dính: chính là xi măng. Khi trộn vữa thường sử dụng các loại xi măng sau: xi măng pooclăng, xi măng pooclăng hỗn hợp, xi măng pooclăng xỉ hạt lò cao, xi măng pooclăng puzolan,… . Vì những loại xi măng này có độ bám dính cực tốt đảm bảo cho vữa đạt được đúng tiêu chuẩn.
- Cốt liệu: cát dường như là xương sống của vữa, là thành phần chịu lực của toàn bộ hỗn hợp. Ngoài ra cát còn có tác dụng chống co ngót. Để trộn vữa xây dựng, có thể sử dụng cát thiên nhiên hoặc cát nhân tạo nghiền từ các loại đá. Chất lượng cát có ảnh hưởng nhiều đến cường độ của vữa.
- Nước: nước để trộn vữa phải là nước sạch, không chứa muối hay dầu mỡ. Lượng nước trong hỗn hợp ở mức vừa đủ vì nếu thiếu nước, vữa sẽ bị khô, nhanh bị đông cứng, tính kết dính không cao. Ngược lại nếu lượng nước quá nhiều gây ra hiện tượng hỗn hợp bị nhão, chảy xệ, khi đông cứng sẽ không đạt được độ vững chắc như mong muốn.
- Ngoài ra từng loại vữa mà có thêm các chất phụ gia: những phụ gia hay được sử dụng nhất là: đất sét, bột đá, puzolan, vôi,…
Theo kinh nghiệm của những kỹ sư và công nhân xây dựng lâu năm thì thông thường tỷ lệ cát, xi măng trong vữa là: 3:1 hoặc 4: 1. Cộng thêm lượng nước vừa đủ là có được một hỗn hợp vữa hoàn hảo.
Tỷ lệ cát, xi măng trong vữa xây xi măng
Để pha trộn vữa xi măng, người ta chủ yếu sử dụng các nguyên liệu sau: xi măng, cát, đá, nước, phụ gia,… Tỷ lệ các chất có trong vữa xi măng sẽ quyết định tính chất đặc trưng của nó như: tính bám dính, tính chống thấm, cường độ chịu lực,… Trên thực tế, có rất nhiều cách pha trộn vữa xi măng khác nhau. Điều này có được là do yêu cầu kỹ thuật của mỗi công trình có sự khác biệt, nên tính chất đặc trưng của vữa xi măng (tính bám dính, tính chống thấm, cường độ chịu lực,…) cũng phải đáp ứng theo.
Do không có công thức chung nhất trong cách pha trộn vữa xi măng, nên người ta thường dựa theo kinh nghiệm thiết kế và thi công xây dựng nhiều năm để tạo nên tỷ lệ cát, xi măng trong vữa xi măng hợp lý nhất.
Nguyên liệu pha trộn vữa xi măng bao gồm: xi măng, đá, cát, nước, phụ gia. Trong đó:
– Xi măng được sử dụng chủ yếu trong lĩnh vực nhà ở là PCB30 và PCB40, trọng lượng đóng gói: 50kg/bao.
– Cát sử dụng để trộn vữa xi măng gồm có 3 loại chính là: cát bê tông hạt to >2mm, cát xây hạt vừa từ 1.5-2mm, cát mịn tô trát từ 0.7-1.4mm.
– Đá trộn vữa xi măng có thể sử dụng 1 trong các loại sau: đá mi 0.5x1cm (loại này chuyên dùng để đổ sàn giả, hoặc lát chống thấm sàn vệ sinh); đá 1x2cm (thích hợp để đổ bê tông móng, cột, dầm, sàn, cầu thang,…); đá to 4x6cm (chuyên dùng để trộn vữa xi măng lót móng, lót hầm phân, hố ga,…).
– Nước trộn vữa xi măng tốt nhất nên dùng loại nước thủy cục, nước giếng bơm, hoặc loại nước sạch dùng trong sinh hoạt hằng ngày.
– Phụ gia trộn vữa xi măng thường sử dụng nhất là 2 loại: Sika R7 hoặc Siêu cường Super R7. Chất phụ gia này thích hợp để trộn vữa bê tông dầm, sàn, cầu thang,…
Dưới đây là 2 công thức trộn tỷ lệ cát, xi măng trong vữa xi măng được sử dụng nhiều nhất hiện nay:
Tỷ lệ cát xi măng trong vữa xây đối với cát mịn
| Loại vữa | Mác vữa | Vật liệu dùng cho 1m3 vữa | |
| Xi măng (kg) | Cát mịn (m3) | ||
|
Vữa xi măng cát mịn |
25 | 124.01 | 1.16 |
| 50 | 230.02 | 1.12 | |
| 75 | 320.03 | 1.09 | |
| 100 | 410.04 | 1.06 | |
Tỷ lệ cát xi măng trong vữa xây đối với cát vàng
| Loại vữa | Mác vữa | Vật liệu dùng cho 1m3 vữa | |
| Xi măng (kg) | Cát mịn (m3) | ||
|
Vữa xi măng cát vàng |
25 | 116.01 | 1.19 |
| 50 | 213.02 | 1.15 | |
| 75 | 296.03 | 1.12 | |
| 100 | 385.04 | 1.09 | |
| 125 | 462.05 | 1.05 | |
Tỷ lệ cát xi măng trong vữa xây xi măng không phải lúc nào cũng cố định, mà được điều chỉnh tùy thuộc vào tính chất công trình. Tỷ lệ các thành phần cấu tạo nên vữa xi măng (xi măng, cát, đá, nước, chất phụ gia) sẽ quyết định đặc tính của bê tông như: độ cứng, độ bền, khả năng chịu lực,… Do đó, quý vị cần cân nhắc và lựa chọn kỹ lưỡng các loại vật liệu trước khi thi công xây dựng.
Tỷ lệ cát, đá, xi măng trong 1m3 bê tông
Bên cạnh vữa thì bê tông cũng là một bộ phận không thể thiếu ở bất kỳ công trình xây dựng nào. Khác với hỗn hợp vữa, hỗn hợp bê tông ngoài xi măng, cát, nước thì còn có thêm đá hoặc sỏi.
Việc trộn bê tông theo đúng tỷ lệ xi măng cát xây sẽ đảm bảo được độ chắc khỏe của kết cấu, kéo dài tuổi thọ công trình, tăng khả năng chống lại sự oxi hóa, bào mòn của không khí, thời tiết. Ngoài ra còn hạn chế được tối đa các sự cố như: bị nứt, rò nước, thấm dột,…
Bê tông là hỗn hợp gồm cát + đá + nước + xi măng. Vậy trộn thế nào để đạt đúng Mác theo quy định? Hầu hết, trên bao bì xi măng có ghi tỷ lệ trộn cho 1 m3 bê tông. Ví dụ:
Tỉ lệ cát đá xi măng trong 1m3 bê tông được ước tính cụ thể theo từng trường hợp như sau:
- Bê tông mác 100: 320 kg xi măng + 1060 lít cát + 260 lít nước thì tỷ lệ trộn là: 6,4 bao xi măng +1060 lít cát + 260 lít nước tương đương với: 1 bao xi măng + 165,6 lít cát + 40,6 lít nước.
- Bê tông mác 200: 1 bao xi măng + 4 thùng cát + 7 thùng đá.
- Bê tông mác 250: 1 bao xi măng + 3,5 thùng cát + 6 thùng đá.
- Bê tông mác 300: 1 bao xi măng + 2 thùng cát + 4 thùng đá.
Việc chú trọng tỷ lệ cát xi măng trong vữa xây có ý nghĩa quan trọng trong việc quyết định kết cấu và chất lượng công trình. Do đó, để quá trình thi công hiệu quả hơn nữa các kỹ sư và công nhân xây dựng buộc phải tính toán kỹ lưỡng tỷ lệ cát, đá, xi măng trong 1m3 bê tông. Sau đó lên kế hoạch chi phí và đặt mua đúng khối lượng nguyên vật liệu cần thiết. Chỉ có như thế, chủ đầu tư mới tránh được tình trạng dư thừa hoặc thiếu hụt nguyên vật liệu cũng như ngân sách khi thi công xây dựng.
